به گزارش ایلنا، ماجرای اس-۳۰۰ درسال ۱۳۸۶ کلید خورد؛ یعنی زمانی که مقامات تهران و مسکو پای قرارداد ۸۰۰ میلیون دلاری برای خرید پنج واحد از سامانه موشکی اس ۳۰۰ را به امضا رساندند.
بر اساس توافق ایران و روسیه در سال ۲۰۰۵ مقرر شد که مسکو در بعد همکاریهای نظامی و دفاعی میان دو کشور موشکهای اس ۳۰۰ را که توانایی ردیابی ۱۰۰ هدف را به طور همزمان در آسمان دارد تحویل تهران دهد.
سامانه پدافندی اس- ۳۰۰ میتواند تا شعاع ۱۵۰ کیلومتری خود را تحت پوشش قرار داده و قادر است هواپیماها و موشکهای بالستیک را در ارتفاع کم یا زیاد رهگیری و مورد هدف قرار دهد. این سامانه پدافندی در صورت تحویل به ایران میتوانست، در حمله احتمالی اسرائیل به مراکز هستهای ایران اخلال جدی ایجاد کند.
یکی از عمده موانع پیش روی تحقق این وعده، مخالفتهای رژیم صهیونیستی و آمریکا با تحویل موشکهای اس ۳۰۰ روسیه به ایران بود. قابل درک است که این دو کشور بهرهمندی ایران از موشکهایی را که یکی از پیشرفتهترین سیستمهای ضدهوایی در جهان محسوب میشود در منطقه حساسی چون خاورمیانه پذیرا نبوده و بر ضد منافع خود ببیند.
همین مخالفتها منجر شد به رغم اینکه چند سال از عقد این قرارداد گذشته بود، روسیه این سامانه را به ایران ارائه نکند. روسها از قطعنامه تحریم شورای امنیت سازمان ملل علیه ایران بهانهای ساختند تا رسما انتقال اس -۳۰۰ به ایران منتفی شود.
بعد از اینکه در مهرماه سال ۸۹ رئیسجمهور روسیه فرمانی مبنی بر امتناع از ارسال موشک اس-۳۰۰ به ایران صادر کرد از همان موقع اقدامات سیاسی ایران در همین رابطه آغاز شد؛ چرا که قطعنامه ۱۹۲۹ که روسها به آن استناد میکردند، تسلیحات پدافندی را در بر نمیگیرد و موشک اس-۳۰۰ نیز در رده تسلیحات پدافندی است.
پس از این، سفیر روسیه به وزارت خارجه دعوت شد و اعتراض رسمی ایران به سفیر اعلام شد همچنین ایران از نمایندگیهای مهم خواست تا با هدف نقض این موضوع ملاقاتی را با همتایان روسی داشته باشند، علاوه بر این شاهد موضعگیری مقامات دفاعی از جمله وزیر دفاع و انتقاد شدید از تصمیم دولت روسیه بودیم و پس از آن ملاقاتهایی با مقامات روس در این رابطه صورت گرفت.
در نهایت روسیه پذیرفت به خاطر لغو قرارداد فروش سامانه اس ۳۰۰ به ایران، غرامت بپردازد؛ موضوعی که وزیر خارجه ایران درباره آن گفت: وزارت دفاع با همکاری وزارت خارجه شکایتی را در این باره به ICC ارسال کرده و فعلا غرامت و سود حاصله را دریافت کرده است.